Prinsjesdag 2021: Wat betekent de miljoenennota voor jouw inkomen en woonlasten?

2021 kende opnieuw een Prinsjesdag zonder koets en festiviteiten. En met een begroting van een demissionair kabinet. Dat schuift grote keuzes vooruit. Toch kun je nu al rekening houden met de nodige, voorgenomen wijzigingen. Hieronder de belangrijkste in relatie tot wonen en je inkomen.

‘Nederland is en blijft een goed land om in te leven’, aldus Koning Willem Alexander. Toch meldde zijn troonrede de nodige uitdagingen, met op de eerste plaats de toegankelijkheid van de woningmarkt. En hoewel onze nabije toekomst er volgens demissionair minister Hoekstra ‘op economisch gebied opvallend goed’ uitziet, becijferde het Centraal Planbureau dat onze gemiddelde koopkracht er met +0,1% niet of nauwelijks op vooruit gaat in 2022.

Koopkracht voor iedereen vrijwel gelijk
Met het aantreden van een nieuw kabinet en verdere economische ontwikkelingen kan er nog het een en ander wijzigen. Vooralsnog voorziet het CPB geen grote verschillen in koopkrachtontwikkeling tussen diverse groepen. De +0,1% extra koopkracht zien we terug bij werkenden, mensen met een uitkering, alleenstaanden en gezinnen zonder kinderen. Voor tweeverdieners, gezinnen met kinderen en gepensioneerden zit er geen groei in, terwijl alleenverdieners er mogelijk 0,2% op achteruitgaan. Gemiddeld dus.

Belasting, de hypotheek en de eigen woning
De inkomensbelasting in de eerste schijf daalt in 2022 fractioneel: met 0,03% naar 37,07%. Over je inkomen tot €69.398 betaal je dus iets minder belasting. Daarboven blijft het tarief 49,5%. Alleen geldt dit tarief wel voor het inkomen, maar niet meer voor de aftrekposten.

Lagere aftrek hypotheekrente en andere posten
Al een paar jaar wordt het tarief afgebouwd waartegen hogere inkomens de hypotheekrente mogen aftrekken. Bij een jaarinkomen vanaf €69.398 daalt dat percentage in 2022 van 43% naar 40% en nemen de netto woonlasten toe. De lagere aftrek betreft ook giften, betaalde alimentatie en rente over restschulden.

Tip: Af- en oversluiten hypotheek in 2021 netto voordeliger
Vanaf 1 januari geldt ook een lager aftrekpercentage voor de bijkomende financieringskosten voor het afsluiten of oversluiten een hypotheek. In de hoogste schijf scheelt dat 3% van de taxatie-, advies- en notariskosten, plus een eventuele boeterente. Wacht niet te lang als je dat vóór de jaarwisseling wilt regelen.

Hogere financiering met NHG mogelijk, tegen een lagere provisie
De grens om in aanmerking te komen voor Nationale Hypotheek Garantie (NHG) stijgt per 1 januari 2022 met €30.000 naar €355.000. Voor het financieren van energiebesparende maatregelen geldt een ruimere kostengrens van maximaal €376.300–voor verduurzamen mag je namelijk tot 6% boven de marktwaarde van een woning lenen. Komend jaar kun je dus een duurdere woning financieren binnen het vangnet van het waarborgfonds. En voor een lagere premie. Die daalt namelijk van 0.7% naar 0.6%. Deze zogenaamde borgtochtprovisie betaal je eenmalig bij het afsluiten van een hypotheek met NHG.

Private leaseauto zorgt voor extra beperking maximale hypotheek
Wie zijn auto privé leaset kan over enkele maanden een minder hoge hypotheek krijgen dan nu. Het BKR registreert op dit moment 65% van het bedrag in je contract als lening. Dit beïnvloedt wat je maximaal aan hypotheek kunt krijgen. Vanaf 1 april volgend jaar komt het contractbedrag voor 100% bij het BKR in de boeken. NHG neemt deze wijziging al per 1 januari op in hun Voorwaarden en Normen (maar hanteert per die datum ook een ruimere grens, zie hierboven).

Andere regels WOZ-waarde
De alsmaar hogere huizenprijzen zullen hun weerslag vinden in de WOZ-waarden van 2022. De Waarderingskamer gaat nu uit van een stijging van 8,5 tot 9%. Bij hun taxaties zullen alle gemeenten zich volgend jaar baseren op het gebruiksoppervlak van de woning in plaats van het volume ervan. Omdat de WOZ-waarde invloed heeft op diverse belastingen is het zaak de aanslag goed te controleren. Is die naar jouw idee te hoog, maak dan tijdig bezwaar. Hoe, vind je op de website van je gemeente.

Daling eigenwoningforfait
De WOZ-waarde vormt niet alleen de basis voor de aanslag onroerendezaakbelasting (ozb) van je gemeente. Via het eigenwoningforfait beïnvloedt de WOZ ook je inkomstenbelasting als woningbezitter: een hogere waarde betekent een hogere bijtelling en een hogere aanslag. Gunstig is dan weer dat het percentage voor de berekening van het eigenwoningforfait daalt: van 0.50% naar 0.45% in 2022 (alleen voor woningen tot €1.110.000). Hoe dit per saldo voor je netto hypotheeklasten uitpakt, zal per situatie verschillen.

Huizenmarkt en duurzaamheid
Met de huidige schaarste, hoge prijzen en beperkingen zit de huizenmarkt op slot. Er is behoefte aan 900.000 extra woningen. De komende 10 jaar maakt het kabinet daarvoor jaarlijks €100 miljoen vrij. Waar mogelijk en nuttig mag een deel van dat miljard ook eerder worden uitgegeven, gaf minister Hoekstra aan.

Wijziging energiebelasting
Elektriciteit kan duurzaam worden opgewekt, terwijl gas eindig is. Daarom stijgt komend jaar de energiebelasting op gas met 4,2% terwijl de belasting op elektriciteit met 2,6% daalt. Het kabinet stimuleert hiermee een duurzamer energieverbruik. De Opslag Duurzame Energie (ODE) op gas én elektriciteit stijgt met 1,7%. Per saldo nemen de energiekosten toe.

Dreiging groei energiearmoede
Hogere stookkosten zijn slecht nieuws voor mensen met een laag inkomen en een gebrek aan middelen om hun slecht geïsoleerde woning aan te passen. Nu al kampt ruim een half miljoen huishoudens met zogenaamde energiearmoede en soms al problemen met betalen (bijv. van een forse naheffing). Als de lasten verder stijgen—en er niet wordt ingegrepen—dan zal die groep groeien, is de vrees.

Nationaal isolatieprogramma
Een nieuw ‘nationaal isolatieprogramma’ gaat zich richten op bewoners van de 20% slechtst geïsoleerde huur- en koopwoningen. Deze kunnen vouchers krijgen om isolatiemaatregelen (deels) voor te financieren. In kas is 514 miljoen euro. Dit programma draagt tegelijkertijd bij aan de verplichting de CO-2 uitstoot terug te dringen. Betere isolatie zorgt voor minder energieverbruik en emissies.

Subsidies
De pot van de bestaande IDSE regeling wordt per 1 januari aangevuld tot 130 miljoen. Hieruit wordt subsidie verstrekt na het investeren in woningisolatie, een warmtepomp, zonneboiler of warmtenetaansluiting. Speciaal voor hybride warmtepompen komt €288 miljoen subsidie beschikbaar. Zo’n extra zuinige cv-installatie werkt op zowel gas als elektriciteit. Je huis gaat dan dus nog niet volledig ‘van het gas af’. De subsidie varieert van €1000 en €2100 per installatie. De aanschaf moet wel passen binnen de verduurzamingsplannen die je gemeente dit jaar voor jouw wijk ontvouwde.

Tip: Lenen voor energiebesparende maatregelen is gunstiger dan normaal
Via een hypotheek kun je tot 6% boven de marktwaarde van je woning lenen voor het verduurzamen ervan. En soms tegen een extra gunstige hypotheekrente. Ook persoonlijke leningen voor verduurzaming kennen gunstige groene voorwaarden. (Bron: Nationale Hypotheekbond)